Bệnh dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do virus truyền từ động vật sang người qua vết cắn, vết thương, vết cào, liến của động vật (chó, mèo...). Động vật và người mắc bệnh dại đều dẫn đến tử vong.

2. Nguồn bệnh và thời gian ủ bệnh:

          Bệnh dại chủ yếu lây từ các con vật nuôi sang người như: chó, mèo hoặc có thể là các loài độg vật hoang dã như: dơi, chó sói, chồn, cầy, cáo và động vật có vú khác. Sau khi bị chó, mèo dại cắn, thời gian ủ bệnh thường từ 01 – 03 tháng. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của vết cắn, vị trí vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số lượng virus xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.

           3. Các biểu hiên của bênh Dai ở chó, mèo:

           - Ở chó: Chó bị dại có dấu hiệu khác thường như trốn vào góc tối, kín đáo, tru lên từng hồi; bồn trồn, nhảy lên đớp không khí. Chó liếm hoặc tự cắn, cào đến rụng lông, chảy máu. Chó bỏ ăn, sốt, có biểu hiện khát nước, muốn uống nhưng không nuốt được, chảy nước dãi, sùi bọt mép, bồn trồn, sợ sệt, đi lại không có chủ định, trở nên dữ tợn, điên cuồng. Con vật bỏ nhà ra đi và thường không trở về; trên đường đi, gặp vật gì lạ cũng cắn gặm, tấn công chó khác, kể cả người.

           - Ở mèo: Mèo ít bị mắc bệnh Dại hơn chó, bệnh Dại ở mèo cũng tiến triển như ở chó. Mèo hay núp mình vào chỗ vắng, hay kêu, bồn chồn; khi người chạm vào thì nó cắn mạnh và hăng, tạo vết thương sâu.

           4. Biểu hiên của người mắc bênh Dai:

Người mắc bệnh dại sẽ có các biểu hiện hội chứng viêm não tủy cấp tính nổi trội bởi các triệu chứng kích động như: sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng hoặc các triệu chứng liệt ( thể dại liệt) tiến triển tới hôn mê và thường tử vong sau 07-10 ngày.

  5. Các biện pháp phòng, chống bệnh Dại:

Người đã bị bệnh dại gần như tử vong 100%. Trên thể giới hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Bệnh dại nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh được. Để phòng chủ động phòng chống bệnh dại, UBND phường Phúc La khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

- Cách phòng bệnh tốt nhất là phải tiêm phòng cho 100% chó, mèo nuôi đầy đủ và nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y, theo thông báo của UBND phường.

- Hạn chế nuôi chó, mèo. Những gia đình có trẻ em nên tạm dừng nuôi chó, mèo vì con trẻ thường hay lê la, ôm hôn chó, mèo dẫn đến nguy cơ bị chó, mèo cắn, cào; Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo, nhất là chó, mèo chạy rông ngoài đường; không lại gần khi chó đang ăn hoặc khi chó mẹ đang cho con bú, không nhìn vào mắt chó.

- Nuôi chó phải xích, nhốt; chó ra đường phải được đeo rọ mõm, có người dắt.

- Diệt chó chạy rông, chó vô chủ.

- Khi bị chó, mèo cắn cần:

+ Rửa vết thương dưới vòi nước chảy ngay lập tức với xà phòng liên tục 15 phút. Nếu không có xà phòng có thể xối rửa vết thương bằng nước thông thường - đây là phương pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó, mèo cắn.

+ Vết thương cần được rửa sạch với cồn 70%, cồn iod hoặc poviđone-iodine (nếu có) để chống bội nhiễm và giảm đến mức tối đa số lượng virus dại xâm nhập vào người.

+ Hạn chế làm dập vết thương và không băng kín vết thương.

+ Đến ngay Trung tâm y tế gấn nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời. Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại. Tuyệt đối không dùng thuốc nam, không tự chữa, không nhờ thầy lang chữa bệnh dại.

+ Trẻ em bị chó mèo cắn cần báo cho cha mẹ biết để xử lí kịp thời.

+ Đổi với người bị chó, mèo nghi dại cắn, cào, liếm hoặc đã tiếp xúc với chó, mèo mắc bệnh, cần đến ngay Trung tâm Y tế hoặc các Trạm Y tế phường để được khám, tư vấn và tiêm phòng vắc xin dại càng sớm càng tốt. Đối với chó, mèo nuôi có đăng ký đã được tiêm phòng dại hàng năm, cần theo dõi con vật trong 14 ngày. Đối với chó, mèo không tiêm phòng đại, khi nghi mắc bệnh dại mà đã cắn, cào người thì phải nhốt theo dõi trong 90 ngày, nếu chưa cắn, cào người thì phải tiêu hủy.

- Trường hợp người có nguy cơ cao với vi rút dại như người làm nghề giết mổ chó, người đi đến khu vực có lưu hành bệnh dại cần đến cơ sở y tế, Trung tâm Y tế để khám, tư vấn và tiêm vắc xin dự phòng bệnh dại.

  6. Các quy định của Nhà nước đối vói chủ nuôi chó, mèo:

-   Thực hiện đăng ký việc nuôi chó, mèo với UBND phường.

-   Chấp hành nghiêm việc tiêm vắc xin phòng bệnh Dại cho chó, mèo theo quy định.

-   Ký cam kết thực hiện “ 5 không” khi nuôi chó, mèo: Không nuôi chó mèo không tiêm phòng dại; không nuôi chó mèo chưa khai báo với chính quyền địa phương; không nuôi chó thả rông; không đế chó cắn người; không nuôi chó mèo gây ô nhiễm môi trường.

-   Khi đưa chó ra nơi công cộng phải bảo đảm an toàn cho người xung quanh bằng cách đeo rọ mõm hoặc xích chó và có người dắt; nuôi chó tập trung phải đảm bảo vệ sinh thú y, môi trường.

-   Chịu mọi chi phí trong trường hợp chó thả rông bị bắt giữ, kể cả chi phí việc nuôi dưỡng và tiêu hủy chó.

-   Chủ vật nuôi không thực hiện tiêm phòng vắc xin phòng bệnh Dại theo quy định bị phạt từ 600.000 đồng đến 800.000 đồng (theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 7 của Nghị định số 90/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y.

-   Chủ nuôi chó không đeo rọ mõm cho chó, hoặc không xích giữ chó, không có người dắt khi đưa chó ra nơi công cộng bị phạt tiền từ 600.000 đồng đến 800.000 đồng ( theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 7 của Nghị định số 90/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y.

-   Trường họp chó, mèo cắn, cào người thì chủ vật nuôi phải bồi thường vật chất cho người bị hại theo Nghị định số 167/2013/NĐ-Cp ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội.

-   Căn cứ Nghị định số 90/NĐ-CP của Chính phủ, ngày 31/7/2017 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y; Kế hoạch số 162/KH-UBND ngày 29/5/2019 của UBND quận Hà Đông về việc phòng, chống bệnh Dại và triển khai mô hình quản lý chó thả rông trên địa bàn quận Hà Đông: Từ tháng 7/2019, ƯBND phường Phúc La sẽ triển khai kế hoạch tổ chức bắt, giữ chó thả rông trên địa bàn phường và xử lý VPHC theo quy định của pháp luật hiện hành.